تحريم ها اثر می کند

 منبع: اکونومیست

تحريم های وضع شده از سوی آمريکا برعليه ايران، مدت هاست که مانع از استفاده از کارت های اعتباری در اين کشور شده است. فرش فروشان و هتل داران ايرانی برای راحتی خاطر بازديدکنندگانی که تمايلی به دست به دست کردن پول نقد ندارند، به پذيرش کارت اعتباری مشتريان خارجی در مکان هايی نظير دوبی اقدام می کنند و سپس مبالغ دريافتی را به داخل کشور انتقال می دهند و به اين ترتيب، تحريم های آمريکا را زير پا می گذارند.اين ظريف کاری هوشمندانه اکنون زير ذره بين قرار گرفته است. نهادهای مالی امارات متحده عربی و از...........

تحريم های وضع شده از سوی آمريکا برعليه ايران، مدت هاست که مانع از استفاده از کارت های اعتباری در اين کشور شده است. فرش فروشان و هتل داران ايرانی برای راحتی خاطر بازديدکنندگانی که تمايلی به دست به دست کردن پول نقد ندارند، به پذيرش کارت اعتباری مشتريان خارجی در مکان هايی نظير دوبی اقدام می کنند و سپس مبالغ دريافتی را به داخل کشور انتقال می دهند و به اين ترتيب، تحريم های آمريکا را زير پا می گذارند.
اين ظريف کاری هوشمندانه اکنون زير ذره بين قرار گرفته است. نهادهای مالی امارات متحده عربی و از جمله دوبی، در همکاری با تحريم های تشديد يافته بين المللی، به مسدود کردن ده ها حساب بانکی متعلق به ايرانيان و اعمال نظارت بر انتقال ارزهای خارجی به جمهوری اسلامی روی آورده اند. کمبود ناگهانی  ارزهای خارجی که بر حجم صادرات مجدد دوبی به ايران نيز تأثير گذاشت، ارزش ريال ايران را در اواخر ماه گذشته با کاهش تا سقف 15 درصد روبرو کرد.
با دخالت سريع بانک مرکزی ايران، دلار کافی به بازار تزريق شد. با اين حال، سراسيمگی که برای مدت کوتاهی گريبان بازار ايران را گرفت، برای رهبران اين کشور آشکار ساخت که مردم ايران به طور فزاينده ای نگران تحريم ها هستند و در واقع از آن آسيب ديده اند. اين تحريم ها اکنون به اشکال مختلفی احساس می شوند و حتی شامل منع واردات فرش ايرانی به آمريکا نيز می شود؛ همچنین از ماه گذشته و برای هدف گرفتن افراد مسؤول زيرپا گذاشتن حقوق بشرتحریم های جدیدی به مرحله اجرا درآمد.  تحريم ها در عين حال شامل توقف فعاليت شرکت های چند مليتی و کاهش خدمات حمل و نقل و بيمه برای محموله های عازم ايران نيز می شود.
بعيد به نظر می رسد تحريم ها حتی درصورتيکه به طور همه گير اجرا شوند، بتواند پنجمين کشور بزرگ صادر کننده نفت خام در دنيا را به زانو درآورد. مجراهای غیر رسمی موجود به اندازه کافی بزرگ هستند و بازار ايران با جمعيتی 75 ميليون نفری به اندازه کافی جذاب هست که جريان پول و غذا را برقرار نگاه دارد. هرچند کره جنوبی نيز در ماه گذشته برای تحريم برخی مؤسسات مالی ايران، به ژاپن پيوست، اما اين کشور همچنان علاقمند به حفظ روابط تجاری با ايران است؛ روابطی که سال گذشته حجم آن به 10 ميليارد دلار رسيده است. به همين دليل، کره جنوبی سريعاً به امضای قراردادی با ايران دست زد که امکان افتتاح حساب از طريق تسهيلات ويژه در دو بانک کره ای و با ارز اين کشور را برای تجار ايرانی و کره ای فراهم آورد.  چين نیز به عنوان قدرت اول آسيا به توسعه سهم خود در بازار ايران روی آورده و اين رويکرد از طرف ترکيه نيز دنبال شده است.
با همه اين اوصاف، تحريم ها که با اضافه شدن دور چهارم تمهيدات سازمان ملل در ماه ژوئن برای تنبيه بلندپروازی های هسته ای ايران از شدت بيشتری برخوردار شده است، به هزينه و دشواری های ارتباط با ايران می افزايد. تقريباً تمامی شرکت های تجاری  بزرگ بين المللی در صنعت پالايشگاهی از معامله با ايران دست برداشته اند. به اين ترتيب ايران به دليل کمبود ظرفيت پالايشگاهی به واردات مقداری از بنزين مصرفی خود وابسته شده است.
تحريم ها همچنین سبب کاهش جريان سرمايه و مهارت های لازم، خصوصاً به سوی حوزه انرژی ايران، شده اند. اين حوزه بالغ بر 80 درصد درآمدهای ايران را به خود اختصاص می دهد. پنج شرکت بزرگ نفتی اروپايی که از ديرباز به استفاده از ظرفيت های کشف نشده گازی ايران دل بسته بودند، ظرف 5 ماه گذشته به طور کامل از آن کشور خارج شدند. شرکت اينپکس، بزرگترين شرکت اکتشاف منابع گازی از ژاپن، اعلام کرد فعاليت در ايران را به حالت تعليق درآورده است. شرکت مهندسی جی اس کره جنوبی نيز در ماه ژوئن يک قرارداد 1.2 ميليارد دلاری برای فرآوری گاز طبيعی در ايران را لغو کرد. بعيد به نظر می رسد وزارت نفت ايران با وجود تمامی اين پسرفت ها، از عهده افزايش 35 درصدی توان توليد نفت خام تا سال 2015 و شروع صادرات گاز مايع طبيعی برآيد. برعکس، انتظار می رود مطابق پيش بينی شرکت سرمايه گذاری نامورای ژاپن، توليد ايران تا 15 درصد و صادرات اين کشور تا 25 درصد کاهش يابد.
هيچکدام از اين رويدادها نتوانسته است جلوی زياده گويی های محمود احمدی نژاد، رئيس جمهور ايران را بگيرد. وی اخيراً و برای چندمين بار پيش بينی کرده بود نظام سرمايه داری محکوم به شکست است. در عوض، وی دستاوردهای کوچکی نظير امضای قرارداد تجارت آزاد با ارمنستان و گشايش پروازهای مستقيم ميان تهران و قاهره را نشانه هايی از موفقيت های ديپلماتيک عنوان کرده است. او بدون اشاره به ميزان ذخاير ارزی ايران، اعلام کرد اين ذخاير قادر هستند ريال را تا سال های سال باثبات نگاه دارد. 
شايد رئيس جمهور ايران حق دارد که چالش های خارجی را عامل اصلی نگرانی برای ايران به حساب نياورد. جناح محافظه کار او پس از سرکوب مخالفان اصلاح طلب، با بحران های داخلی فراوانی روبرو شده است. بزرگترين بحران به طرح آقای احمدی نژاد برای از ميان برداشتن يارانه ها مربوط می شود. يارانه ها اکنون بالغ بر 70 تا 100 ميليارد دلار در سال، حدود يک چهارم توليد ناخالص ملی، برای دولت هزينه درپی دارد. ايرانيان که از نرخ بالای بيکاری و کاهش رشد اقتصادی رنج می برند، اکنون با احتمال افزايش فاحش بهای سوخت، حمل و نقل و مواد غذايی روبرو شده اند. به نظر می رسد زمستان سختی در پيش باشد.