چرا دراویش گنابادی!؟

عبدالعلی بازرگان

از آنجا که در نظام استبدادی هیچ شخصیت مستقلی تحمل نمی شود، آزادگی و استقلال رای راس این سلسله، آنها را نگران کرده است. در خبرها خواندم که قطب سلسله دراویش گنابادی، آقای "نورعلی تابنده" به اتهام عجیب: "معاونت در تهدید علیه بهداشت عمومی! از طریق دفن اموات در مزار سلطان بیدخت"! در سن ۸۴ سالگی توسط دادسرای تهران ( به نیابت از دادسرای گناباد!) احضار شده است. آیا واقعا داسرای تهران سرش اینقدر خلوت است که مجبور است به کار اموات شهرستان گناباد و بهداشت .........

نظرات وارده در یادداشت ها لزوما دیدگاه 88 نیست

 از آنجا که در نظام استبدادی هیچ شخصیت مستقلی تحمل نمی شود، آزادگی و استقلال رای راس این سلسله، آنها را نگران کرده است.

در خبرها خواندم که قطب سلسله دراویش گنابادی، آقای "نورعلی تابنده" به اتهام عجیب: "معاونت در تهدید علیه بهداشت عمومی! از طریق دفن اموات در مزار سلطان بیدخت"! در سن ۸۴ سالگی توسط دادسرای تهران ( به نیابت از دادسرای گناباد!) احضار شده است.

آیا واقعا داسرای تهران سرش اینقدر خلوت است که مجبور است به کار اموات شهرستان گناباد و بهداشت عمومی آن هم بپردازد! یا این پرونده سازی ها بهانه و دستاویزی است برای سرکوب بیشتراین جمعیت، که در سال های اخیر با تخریب حسینیه آنها در شهرهای قم، اصفهان و بروجرد و ضرب و شتم و دستگیری اعضایشان سخت مورد تهدید و تهاجم دستگاه های امنیتی بوده اند؟

این سئوال را نگارنده بارها از زبان کسانی شنیده است که چرا از میان شعب متعدد دراویش و اهل تصوف و عرفان، حاکمیت ما در سال های اخیر این همه به دراویش گنابادی به اصطلاح، گیر می دهد! و مزاحم این جمعیت غیر سیاسی و بی آزار می شود؟ مگر اینها چه کرده اند که هم نزدیک ترین شعبه درویشی به شریعت اند و به جای خانقاه حسینه دارند و هم هیچگاه داعیه قدرت نداشته اند؟

من بر این تنگ نظری و تلخ وتنگ گیری تمامیت طلبان نسبت به این گروه هیچ پاسخی نداشته ام جز اینکه گمان می کنم از آنجائی که در نظام استبدادی هیچ شخصیت مستقلی تحمل نمی شود، آزادگی، آگاهی و استقلال رای راس این سلسله، مقامات امنیتی را سخت نگران کرده است.

آقای نورعلی تابنده هم دارای دکترای حقوق از دانشگاه پاریس و صاحب تالیفات فراوان است و هم یک عمر تجربه عملی درکارهای اجرائی دارد و با سابقه معاونتش دروزارتخانه های ارشاد و دادگستری در دولت موقت و عضویت هیئت امناء و مدیریت سازمان حج و زیارت، کارنامه خدماتی درخشانی در خدمت گزاری به ملت کسب کرده است.

اما آنچه برای دستگاههای امنیتی نگرانی می آورد؛ سابقه مبارزاتی ایشان است؛ از پذیرش وکالت رایگان برای دانشجویان و روحانیون زندانی در مبارزات قبل از انقلاب گرفته تا عضویت بعد از انقلاب در " جمعیت دفاع از آزادی و حاکمیت ملت" که به جرم چنین عضویتی و امضای نامه اعتراضی ( معروف به نود امضائی) در سال ۱۳۶۹ به رئیس جمهور، آقای هاشمی رفسنجانی، همراه ۲۴ نفر دیگرحدود شش ماهی را در سلول انفرادی به سر برده است!

این قلم نیز که افتخار امضای آن نامه را داشته است، به خاطر می آورم پس از پنج ماه بلاتکلیفی در سلول انفرادی، روزی که برای نخستین بار جهت ملاقات از پشت شیشه با خانواده، از زندان توحید! به اوین برده می شدم، در قسمت عقب آمبولانسی که برای اختفاء مورد استفاده انتقال زندانیان قرار می گرفت، چشمم به دکتر تابنده و دکتر پارسا افتاد، در حالی که آنها را با چشم بند کف آمبولانس نشانده بودند تا از بیرون دیده نشوند. هرچند صحبت کردن ممنوع بود، اما با اغماض و انسانیت مامورمراقب، زیر لب و زیر چشم تا موقعی که به اوین رسیدیم، حرف و حدیث هائی را، در حالی که دکتر تابنده از درد دیسک دراز کشیده و به خود می پیچید، رد و بدل کردیم.در نگاه نخست، ایشان را از بس لاغر و ضعیف شده بود نشناختم، ظاهرا همسرشان نیزدر همان ایام به رحمت حق پیوسته و خود نیزسخت بیماربود.

بعدها از طریق ملاقاتی ها شنیدم این خانم لحظاتی پس از مکالمه ای تلفنی با ماموران زندان، که معلوم نیست چه سخنانی رد و بدل شده، سکته کرده است! می گفتند یکبار که به خاطر دیسک همسر، کمربندی طبی را در روزهای ملاقات به زندان آورده بود، از غصه این سخن نگهبان که با امتناع و تمسخر گفته بود؛ مگر کمری از او باقی مانده که این کمربند ببندد، در بازگشت به خانه از بلائی که بر جثه ضعیف و نحیف همسرش آورده بودند، یکسره در ماشین گریسته بود! همراهش در اتومبیل که خرمائی به او تعارف کرده بود تا کامش از آن تلخی  شیرین شود، می گفت وقتی هسته خرما را از شیشه به بیرون می انداخت گفت: به خدا قسم من درتمام عمرم چنین کار زشتی نکرده ام ، اما راه دیگری برای بازکردن بغضم نداشتم، آنها همه راههای اعتراض را بروی ما بسته اند!

یکسال و نیم بعد که بیرون آمدم، به اتفاق چند نفر از هم بندیان سابق به دیدارش رفتیم، از اصرارپیروان آن سلسله برای پذیرش مقام قطبی می گفت و این که پس از فوت پدر( صالح علیشاه) که قطب این سلسله به شمار می رفت، پیروان سراغ ایشان آمده و چنین درخواستی را با ارجاع به برادر کوچکتر، دکتر حسین تابنده، رد کرده است. بعد ازفوت برادر نیز که باردیگر سراغ ایشان آمدند، به بهانه این که من سالخورده ام و بهتراست به فرزند آن مرحوم که جوان و دارای فرصت و انرژی بیشتری است مراجعه کنید، ازپذیرش این مقام استنکاف کرده است. دراینجا بود که علاوه بر فضل و فرهیختگی و آزادگی، به فروتنی و بی اعتنائی ایشان به جاه و مقام دنیائی هم پی بردم.

چند سال بعد شنیدم متاسفانه آن برادر زاده ( محبوب علیشاه) نیزبه گونه غیر مترقبه ای به رحمت حق پیوسته و این بار برای سومین بار سراغ دکتر آمده اند و به ناچارمجبور به پذیرش عنوان "مجذوب علیشاه" شده است. دفعه بعد که همراه تنی چند از دوستان، که اصولا به چنین مناسباتی از مرید و مرادی باور نداشتند و منتقد هم بودند، به دیدارشان رفتیم، در پاسخ دوستی که ازموقعیت ایشان و سوابق استنکافشان مطلع بود، گفت: ببینید، حیات و حضور این جریان گسترده در جامعه ما واقعیتی است که به جای انکارو اعراض، باید در جهت وحدت ملی و نزدیکی بیشتر اعضاء به آفریدگار و سوق دادنشان به اخلاق و احسان و خدمت به خلق استفاده کرد. من از چنین موقعیتی می خواهم در راه این هدف استفاده کنم، از شما هم صمیمانه می خواهم اگر نظر و پیشنهادی دارید مرا یاری کنید.

مدتها بعد اطلاعیه ای رسمی از سفر جناب "مجذوب علیشاه" برای دیدار از فقرای کانادا!! را یکی از پیروان به دستم داد، خود را به نفهمی زده و به شوخی پرسیدم: عجب، مگر کانادا هم فقیر دارد؟ فقیر که قحط نیست، تا دلتان بخواهد انواعش را در مملکت خودمان داریم! از سادگی من خندید و گفت: منظورم فقر مادی نیست، این اصطلاحی عرفانی است. ایشان برای دیدار از فقیران نیازمند هدایت و رحمت خدا به کانادا تشریف برده اند.

امروز که به این ملاقات فکر می کنم، بهتر می فهمم نگرانی دستگاههای امنیتی منحصر به تجمع مردم در بیدخت گناباد، حتی ساختن حسینیه در قم و بروجرد و اصفهان نیست، بمبی که با اندیشه "همه با من" و "حزب فقط حزب الله، رهبر فقط روح الله" بعد از انقلاب منفجر شد، ترکش هایش میلیونها نفر را به خارج پرتاب کرد که از میان آنها چه بسا هزاران درویش گنابادی در کشورهای اروپائی و آمریکا و کانادا مقیم باشند که به عنوان واقعیتی از ملت ما نمی توان به نیازهای معنوی شان دهان کجی کرد! تمامیت طلبان تن را تسلیم توانند کرد، اما دل ها را هرگز!

با چنین سوابقی از این سرسلسله و سطح سواد و موقعیت اجتماعی پیروان اش در داخل و خارج ، معلوم است در نظام ولایت مطلقه فقیه، که تنها "قطب" آسیا، کسی است، که هنگام تولد هم ذکر "یاعلی " گفته، "نور علی" باید مطیع "سید علی" و"مجذوب علیشاه" هم باید جذب "سلطان علی شاه" شود! وگرنه پای خویش از گلیم درویشی بیرون گذاشته است!

۶ اردیبهشت ۱۳۹۰ ، ۲۵ آوریل ۲۰۱۱